ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΕΑΝΔΑ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

Η Ένωση Ασκούμενων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών εκλήθη από την αρμόδια Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, στη σημερινή της συνεδρίασή στη Βούλη με θέμα την ψήφιση του Κώδικα περί Δικηγόρων, με την παρουσία του Υπουργού Δικαιοσύνης κ. Αθανασίου και του Γενικού Γραμματέα Ν.Κανελλόπουλου, εκπροσώπων των φορέων διαβούλευσης και των δικηγορικών συλλόγων, καθώς και εκπροσώπων όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων.

 

Προς
Τη ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ (Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης)

 

ΑΘΗΝΑ, 10/09/2013

Αξιότιμες/οι κυρίες/οι Βουλευτές,

 

Θέμα: Πρόταση ΕΑΝΔΑ και ΣΝΑΔΠ για επικείμενη τροποποίηση του Κώδικα περί Δικηγόρων

 

Η Ένωση Ασκούμενων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών και ο Σύλλογος Νέων Ασκουμένων Δικηγόρων Πειραιά κατέθεσαν από κοινού πρόταση σχετικά με την επερχόμενη τροποποίηση του Κώδικα περί Δικηγόρων.

Η πρόταση αυτή παρουσιάστηκε από τις ως άνω Ενώσεις στην Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων στην Κομοτηνή (7-9 Δεκεμβρίου 2012) και την καταθέτουμε και σήμερα ενώπιον Σας.

 

Η Ένωσή μας θεωρεί καθήκον της την προώθηση της συνεργασίας με όλους τους φορείς εκπροσώπησης νέων συναδέλφων και, επίσης, αποτελεί στόχος της η ύπαρξη και η υποστήριξη συγκεκριμένων προτάσεων για τα θέματα που αφορούν στον κλάδο.

Σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα και το επάγγελμα, όπου η μεγάλη πλειοψηφία των νέων δικηγόρων αδυνατεί να επιβιώσει και να παραμείνει επαγγελματικά ενεργός και αξιοπρεπής, η εξωστρέφεια, η συντεταγμένη καταγραφή ρεαλιστικών προτάσεων και η με κάθε τρόπο προσπάθεια για βελτίωση των δύσκολων συνθηκών είναι αδιαπραγμάτευτοι παράγοντες για όλους μας. Για τους νέους ανθρώπους δε, προέχει η οποιαδήποτε διαπραγμάτευση να συνδυάζεται με συγκεκριμένες προτάσεις και όχι με στείρα άρνηση. Πρέπει, όμως, και η Πολιτεία να περιβάλλει με πρόνοια τους νέους ανθρώπους. Είναι, λόγου χάρη αδιανόητο οι νέοι δικηγόροι να καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές υπερπολλαπλάσιες των δυνατοτήτων τους και πλήρως δυσανάλογες των εισοδημάτων τους, καθώς επίσης και να απουσιάζει η συνδρομή τους από προγράμματα ΕΣΠΑ παρά τις επανειλημμένες προτάσεις μας προς αυτήν την κατεύθυνση.

Επί της αρχής, η Ένωσή μας συντάσσεται με το σύνολο του δικηγορικού σώματος, όπως αυτό εκφράστηκε πρόσφατα από τη Συντονιστική Επιτροπή των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος σε ό,τι αφορά στην αντίθεση στις ρυθμίσεις του σχεδίου του Κώδικα περί Δικηγόρων, ιδίως στο θέμα της κατώτατης αμοιβής των έμμισθων δικηγόρων, στον τρόπο ποσοστιαίου υπολογισμού των κρατήσεων μέσω των γραμματίων προείσπραξης δικηγορικής αμοιβής, καθώς και στο γενικότερο ζήτημα της παράστασης των δικηγόρων στις συμβολαιογραφικές πράξεις προς τη διαφύλαξη της ασφάλειας των συναλλαγών και του καταναλωτή.

Σε ό,τι αφορά στα ειδικότερα ζητήματα που αφορούν τους νεότερους συναδέλφους, η πρότασή μας σχετικά με τον υπό τροποποίηση Κώδικα περί Δικηγόρων είναι η κάτωθι :

Επί του νέου προτεινόμενου σχεδίου των κώδικα περί των δικηγόρων τα Δ.Σ. της Ενωσης Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών (Ε.Α.Ν.Δ.Α.) και του Συλλόγου Νέων και Ασκουμένων Δικηγόρων Πειραιά (Σ.Ν.Α.Δ.Π.) θα ήθελαν να εκφράσουν κάποιες σκέψεις και σχόλια επί των προτεινόμενων ρυθμίσεων προβαίνοντας σε προτάσεις, οι οποίες θα βελτίωναν την άσκηση του δικηγορικού λειτουργήματος.

1)Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο του κώδικα των δικηγόρων στο δεύτερο κεφάλαιο (άρθρο 10), το οποίο ρυθμίζει τα σχετικά με την απόκτηση της δικηγορικής ιδιότητας, της άσκησης και τις εξετάσεις καθιερώνοταν μαθητεία φοιτητών σε δικηγορικά γραφεία, η οποία και απαλείφθηκε κατόπιν και της δικής μας πρότασης. Επίσης, υπό το πρίσμα της παραγράφου 2 του ιδίου άρθρου θα πρέπει να προβλέπεται και η δυνατότητα άσκησης σε συμβολαιογράφο (κατόπιν συνεννόησης με τον οικείο συμβολαιογραφικό σύλλογο) καθώς όπως τονίζεται στην παράγραφο αυτή, ο σκοπός της μαθητείας είναι ο επαγγελματικός προσανατολισμός του φοιτητή.

2) Στη συνέχεια του σχεδίου (άρθρο 11 παρ. 3) προβλέπονται τα δικαιοδοτικά πειθαρχικά όργανα, στα οποία υπάγεται ο ασκούμενος δικηγόρος, με τις παρεπόμενες ποινές που δύνανται αυτά να επιβάλλουν. Στο άρθρο αυτό φρονούμε ότι θα πρέπει στο Πρωτοβάθμιο Πειθαρχικό για τους Ασκούμενους να συμμετέχει με γνωμοδοτική και όχι αποφασιστική αρμοδιότητα και εκπρόσωπος των Ενώσεων Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων όπου αυτές υπάρχουν, καθώς και να αιτιολογείται ειδικώς η περί του αντιθέτου κρίση του.

3) Σχετικά με το άρθρο 13, όπου ορίζονται οι περιπτώσεις δυνατότητας παράστασης ασκουμένου δικηγόρου, καθίσταται πλέον επιτακτική ανάγκη να προστεθεί η δυνατότητα των ασκουμένων δικηγόρων να παρίστανται αυτοπροσώπως με εξουσιοδότηση δικηγόρου για το αίτημα αναβολής υπόθεσης, έτσι ώστε να προστατευτεί ο τελευταίος από επιλήψιμες πρακτικές. Είναι λυπηρό να επιτρέπουμε να συνεχίζεται μία κατάσταση που όλοι γνωρίζουμε.

4) Παρατηρούμε ότι στο νέο σχέδιο (άρθρο 13 παρ. 1) η διάρκεια της άσκησης παραμένει στους 18 μήνες. Επί αυτής της ρύθμισης επαγόμαστε τα εξής: Το εν λόγω χρονικό διάστημα έχει αποδειχτεί στην πράξη, ότι δεν εκπληρώνει το σκοπό για τον οποίο κατοχυρώθηκε. Φρονούμε, ότι η καθιέρωση ουσιαστικής πρακτικής άσκησης με 4 μήνες στα δικαστήρια, 4 μήνες στην υπηρεσία του κράτους και 4 μήνες σε δικηγόρο όπως προβλέπεται στην γερμανική έννομη τάξη θα προσφέρει τα μέγιστα.

5) Περαιτέρω στο άρθρο 13 παρ. 9 προβλέπεται η αμοιβή των ασκούμενων δικηγόρων θα καθορίζεται με τυπικό νόμο, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά για όσους ασκούνται ενώπιον των Δικαστικών Αρχών. Όπως όλοι γνωρίζουμε στη πρόσφατη ρύθμιση που ψηφίσθηκε λίαν προσφάτως (Ν. 4093/2012) ορίζεται, ότι ο ασκούμενος δικηγόρος δεν πρέπει να λαμβάνει ως μισθό κατώτερο από τα κατώτερα όρια που ορίζει ο νόμος για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας. Αυτό συνεπάγεται ότι έχουμε μια εκ του νόμου εξομοίωση του ασκούμενου δικηγόρου με αυτή του εργαζόμενου με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Εισάγεται έτσι στο καθεστώς των ασκουμένων δικηγόρων κατά απαράδεκτο τρόπο η έννοια της σύμβασης μαθητείας του ιδιωτικού δικαίου, η οποία είναι ασυμβίβαστη με τη φύση του δικηγορικού λειτουργήματος.

Η ως άνω διάταξη ενώ κινείται σε σωστή κατεύθυνση, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ελάσσονα προστασία των ασκούμενων δικηγόρων, εντούτοις είναι προβληματική, λόγω της εξομοίωσης της κατώτατης αμοιβής του ασκούμενου δικηγόρου με αυτή του εργαζόμενου με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Για το λόγο αυτό, κρίνεται απαραίτητο να εφαρμοσθεί διαφορετικό σύστημα καθορισμού της αμοιβής των ασκουμένων. Σε κάθε περίπτωση, προτείνουμε, ο μισθός των ασκουμένων δικηγόρων, να προβλέπεται πως δεν θα είναι κατώτερος των εξακοσίων (600) ευρώ έτσι όπως προβλέπεται και στην 74953/2011 Κοινή Υπουργική Απόφαση, όπως συμπληρώθηκε με την ΚΥΑ 2/67227/0022 Φ.Ε.Κ.:Β 3067/20-11-2012, όπου ορίστηκε η αμοιβή των ασκούμενων δικηγόρων που πραγματοποιούν μέρος της άσκησής τους στα δικαστήρια. Υπό το παραπάνω πρίσμα θα πρέπει να καθορισθεί ο ανωτέρω μισθός των ασκουμένων (600 Ε) από την Oλομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων της Ελλάδας και στη συνέχεια να επικυρωθεί με Κοινή Υπουργική Απόφαση, ώστε από την επικύρωση του να συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη με δεσμευτική ισχύ.

6) Όσον αφορά το άρθρο 13 παρ. 5 προτείνουμε την προσθήκη εδαφίου ως εξής: «Κατόπιν Πράξης του Πρόεδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας ή των οργάνων διοίκησης του εφετείου, πρωτοδικείου, της εισαγγελίας ή του ειρηνοδικείου, δύναται να διατίθενται σε δικαστή, εισαγγελέα, ειρηνοδίκη, ασκούμενοι δικηγόροι, οι οποίοι ήδη ασκούνται στα ως άνω αντιστοίχως, προκειμένου να τους επικουρούν στα καθήκοντά του, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που θα ορίζονται στην ως άνω Πράξη.» Η δυνατότητα αυτή είναι μάλιστα συμβατή με το πρόγραμμα EΣΠΑ που χρηματοδοτεί το εν λόγω πρόγραμμα και ο στόχος είναι διττός α) να επιταχύνει και να διευκολύνει το έργο της δικαστικής αρχής και β) την ουσιαστικοποίηση της άσκησης στα δικαστήρια παρέχοντας τη δυνατότητα άσκησης και σε δικαστές με αντικείμενο εργασιών την αμιγώς νομική ενασχόληση ώστε να ολοκληρωθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο ο στόχος της μαθητείας του ασκούμενου δικηγόρου.

7) Υπό το, αντίστοιχο, παραπάνω πρίσμα στο άρθρο 13 παρ. 7 θα πρέπει να υπάρξει ρητή αναφορά δυνατότητας άσκησης στις Νομικές Υπηρεσίες όλων των Υπουργείων και όχι μόνο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, καθώς και στους Ο.Τ.Α. Α’ και Β’ Βαθμού.

8) Σύμφωνα με το νέο σχέδιο (Άρθρο 14) προβλέπεται η σύσταση Ειδικής Επιτροπής Εποπτείας της Άσκησης σε κάθε Δικηγορικό Σύλλογο. Η διάταξη είναι ασαφής και δημιουργεί ερωτήματα ως προς το ποιες θα είναι οι αρμοδιότητες αυτής της Ειδικής Επιτροπής Εποπτείας, από ποιους θα απαρτίζεται και εν γένει τι θα εποπτεύει.

9) Στην περίπτωση που δεν τροποποιηθεί το άρθρο 14, προτείνουμε στην παράγραφο 2 αυτού την προσθήκη (στα μέλη της επιτροπής εποπτείας ασκουμένων) και ενός εκπροσώπου της οικείας Ένωσης Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων (εάν και όπου υφίσταται), και ως εκ τούτου η Επιτροπή θα είναι πενταμελής.

10) Στο νέο σχέδιο αντικαθίσταται πλήρως ο θεσμός των διαγωνισμών υποψηφίων δικηγόρων (Άρθρα 19-23). Επί αυτού προτείνουμε, ότι για να εφαρμοσθεί ο, επί της αρχής, θετικής κατεύθυνσης θεσμός της πανελλήνιας συμμετοχής των υποψήφιων δικηγόρων πρέπει να καταρτισθεί ενιαίο πρόγραμμα της υποχρεωτικής προς εξέταση ύλης από όλους τους συλλόγους. Το ανωτέρω αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματική εφαρμογή του θεσμού των πανελληνίων εξετάσεων. Επίσης, να προβλεφθεί ένα μεταβατικό διάστημα 18 μηνών για την εφαρμογή της διάταξης των άρθρων 19 επ. σχετικά με τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Δικηγόρων, προκειμένου να μην υπάρξει αιφνιδιασμός των συναδέλφων που θα έχουν ξεκινήσει την άσκηση πριν την τυχόν εφαρμογή του νέου Κώδικα. Επιπρόσθετα, να προβλεφθεί κάποιος επιπλέον χρόνος πέραν του προβλεπόμενου διαστήματος με τη λογική ότι τους τελευταίους μήνες της άσκησης και δεδομένου ότι αλλάζει η δομή του συστήματος, θα απέχουν από την εργασία τους χάριν της σχετικής προετοιμασίας.

11) Επί του άρθρου 24 του νέου σχεδίου είναι αδιευκρίνιστες και ασαφείς οι διατάξεις σχετικά με τον όρκο των νέων δικηγόρων. Φρονούμε ότι δεν πρέπει να αλλάξει το ισχύον καθεστώς και ο όρκος να συνεχίζει να δίδεται ενώπιον του αρμοδίου Δικαστηρίου. Με το τρόπο αυτό τονίζεται και το γεγονός πως ο Δικηγόρος είναι συλλειτουργός της Δικαιοσύνης.

12) Ειδικότερα στο άρθρο 32 παρ. 1 αναστέλλεται μερικώς η δικηγορική ιδιότητα σε καθηγητές και αναπληρωτές καθηγητές των σχολών των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Φρονούμε ότι η αναστολή αυτή θα πρέπει να ισχύσει και για τα πολιτικά Εφετεία και να υπάρξει ρητή πρόβλεψη γι’ αυτό στην παράγραφο αυτή.

13) Σε ότι αφορά το άρθρο 36 του σχεδίου προτείνουμε να προστεθεί η δυνατότητα θεώρησης γνησίου υπογραφής.

14) Περαιτέρω, επιζήμια θεωρούμε και την κατάργηση της παράστασης των δικηγόρων στα συμβόλαια και την επιβολή αυξημένου χρηματικού ποσού για την παράσταση δικηγόρου. Φρονούμε ότι με αυτή τη ρύθμιση φαλκιδεύονται και θίγονται θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών καθώς στις ενδεχόμενες δικαιοπραξίες επί των ακινήτων τους (πχ αγοραπωλησίες) δεν θα υπάρχει η απαιτούμενη ασφάλεια δικαίου, η οποία εξασφαλίζεται αποκλειστικά με την παράσταση επί των συμβολαίων των δικηγόρων.

15) Επιτακτική ανάγκη θεωρούμε επίσης να προστεθεί στο άρθρο 48 ότι στην περίπτωση ύπαρξης αποκλειστικής συνεργασίας του συνεργάτη δικηγόρου, θα πρέπει να υφίσταται υποχρέωση καταβολής εκ μέρους του δικηγόρου των 2/3 των ασφαλιστικών εισφορών κατ’ αναλογία με τις προβλέψεις της σχέσης έμμισθης εντολής.

16) Ως εκπρόσωποι ασκουμένων και νέων δικηγόρων έχουμε υποχρέωση να προτείνουμε τη πρόβλεψη σχετικής διατάξεως η οποία θα κατοχυρώνει την κατά τόπον ύπαρξη Ενώσεων Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων.

17) Επιζήμιες και αναίτιες φρονούμε ότι είναι οι ρυθμίσεις οι οποίες καθιερώνουν την τριετή παραγραφή της αγωγής κακοδικίας (Άρθρο 179). Έτσι επιτείνεται η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια στον νέο ιδίως δικηγόρο, ο οποίος θα κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να απειλείται από τον "ιδιόρρυθμο" πελάτη. Ασαφείς επίσης οι διατάξεις όσον αφορά με το περιεχόμενο απόδειξης και ανταπόδειξης της αγωγής κακοδικίας. Φρονούμε ότι η εξάμηνη παραγράφη πρέπει να μείνει ως έχει ή να γίνει μονοετής.

Τέλος, θετική βρίσκουμε τη ρύθμιση η οποία προβλέπει τη σύνταξη ελληνικού κώδικα δεοντολογίας του δικηγορικού λειτουργήματος κατά τα πρότυπα του Κώδικα Δεοντολογίας για τους Ευρωπαίους Δικηγόρους.

 

Αξιότιμοι,

Τα αιτήματά μας δεν είναι συντεχνιακά. Τα αιτήματά μας είναι η «φωνή» αγωνίας ενός εκ των πιο δημιουργικών, καταρτισμένων, αξιοπρεπών και πολυπληθώνκομματιών της ελληνικής κοινωνίας.

Η Πολιτεία και το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων της χώρας πρέπει να συνταχθεί εμπράκτως με τους νέους ανθρώπους, τους νέους επιστήμονες, τους νέους νομικούς, οι οποίοι είναι αυτοί που μαστίζονται βίαια και ΑΔΙΚΑ.