Η κρίση και οι θεωρίες συνωμοσίας

Η κρίση και οι θεωρίες συνωμοσίας*

Μετά την κατάρρευση της απριλιανής δικτατορίας, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αναλαμβάνει ως Πρωθυπουργός της χώρας την ευθύνη της αποκατάστασης των δημοκρατικών θεσμών, απομακρύνοντας από τον κρατικό μηχανισμό τους συνεργάτες των συνταγματαρχών, προκηρύσσοντας δημοψήφισμα για την εγκαθίδρυση αβασίλευτης δημοκρατίας και καταργώντας οριστικά το νομικό οπλοστάσιο καταστολής των αντιφρονούντων που είχε διαμορφωθεί και εφαρμοζόταν από την εποχή του Εμφυλίου Πολέμου (“παρασύνταγμα”). Η Ελλάδα αποκαθιστά τη θέση της στο Συμβούλιο της Ευρώπης, κυρώνοντας εκ νέου την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, και αποκτά ένα σύγχρονο φιλελεύθερο και δημοκρατικό Σύνταγμα, το οποίο, σημειωτέον, ψηφίζει μόνη της η κοινοβουλευτική πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατίας – όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης αποχωρούν από την ψηφοφορία – ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο τότε Υπουργός Παιδείας και μετέπειτα Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, Παναγιώτης Ζέπος, τάσσεται, έστω σε θεωρητικό επίπεδο, υπέρ του χωρισμού κράτους - εκκλησίας. Στα χρόνια που ακολουθούν, κεντρική πολιτική επιλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή και επιστέγασμα της φιλελεύθερης διακυβέρνησης της Ελλάδας αποτελεί δίχως άλλο η ένταξή της στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια.

Σήμερα, τριάντα επτά χρόνια μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, η πατρίδα μας πλήττεται από μία σοβαρότατη δημοσιονομική κρίση, η οποία πολύ φοβάμαι ότι δεν θα αργήσει να εξελιχθεί σε κρίση του ίδιου του κοινωνικοπολιτικού συστήματος. Όσο περνάει ο καιρός, αισθάνομαι ότι στην ελληνική κοινωνία κερδίζουν έδαφος ιδεολογίες και νοοτροπίες ολωσδιόλου αντίθετες προς τις συνταγματικές παραδόσεις και τις δημοκρατικές κατακτήσεις του λαού μας. Ο κοινωνικός ανθρωπισμός και το ανοιχτό πνεύμα της Μεταπολίτευσης παραχωρούν σταδιακά τη θέση τους στον εθνικισμό και την ξενοφοβία. Το χριστιανικό πνεύμα της αγάπης και της αλληλεγγύης υποχωρεί συν τω χρόνω μπροστά στην άνοδο της μισαλλοδοξίας και του θρησκευτικού φανατισμού. Στο διαχρονικό αίτημα για εκσυγχρονισμό της χώρας αντιτάσσεται πλέον ολοένα και εντονότερα η πρόταση για επιστροφή σε “θεσμούς” και “παραδόσεις” της προνεωτερικής εποχής.

Ο ορθός λόγος και η επιστημονική προσέγγιση των πραγμάτων παλεύουν να επιβιώσουν μέσα σε μία άχλη συνωμοσιολογίας και δογματισμού· πίσω από την κρίση βρίσκονται “ξένα κέντρα και συμφέροντα που απεργάζονται την καταστροφή της Ελλάδας”. “Ιμπεριαλιστές”, “Σιωνιστές”, “Μασόνοι”· όλοι λυσσάνε να καταστρέψουν την Ελλάδα, το “φως του κόσμου”, που “έχει μπει στο μάτι του Διαβόλου”. Δυσκολεύεσαι πλέον να ξεχωρίσεις τα δύο άκρα του πολιτικού συστήματος· όλοι όσοι “αγαπάνε την Ελλάδα” “αντιστέκονται” ενωμένοι απέναντι σε μία κάποια “ανθελληνική” συνωμοσία της “Νέας Τάξης Πραγμάτων”. Το τεκμήριο της αθωότητας αντικαθίσταται από το αξίωμα ότι όλοι είναι ένοχοι· όλοι εκτός από εμάς· και μάλιστα ούτε καν μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Το δίκαιο της απόδειξης αντικαθίσταται από τη σχεδόν “θρησκευτική” πεποίθηση περί ενοχής. Για όλα φταίνε οι Χ ή οι Ψ, τελεία και παύλα· δεν είμαστε διατεθειμένοι ούτε καν να το συζητήσουμε. Μας φταίνε οι δανειστές μας και όχι εμείς που δανειζόμασταν και σπαταλούσαμε ασυστόλως. Μας φταίνε οι μετανάστες και όχι η ανυπαρξία μεταναστευτικής πολιτικής. Μας φταίνε οι πολιτικοί μας και όχι εμείς που τους ψηφίζουμε.

Το ελληνικό internet έχει πλημμυρίσει από επώνυμους λιβελογράφους και ανώνυμους bloggers, οι οποίοι κατασκευάζουν και αναπαράγουν “ειδήσεις” για γεγονότα και καταστάσεις που βρίσκονται μόνο στη νοσηρή φαντασία των εμπνευστών τους. Η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του ελληνικού λαού αποτελείται από “εθνικούς μειοδότες”, “πράκτορες” και “προδότες”, ενώ όποιος δεν συμμερίζεται τη λάσπη, τις ύβρεις, τη ρητορική του μίσους και τον ανέξοδο “πατριωτισμό” του κάθε σαλταρισμένου εθνοπαράφρονα στοχοποιείται αυτομάτως ως εχθρός του έθνους. Και, ίσως το χειρότερο από όλα, τη στιγμή που η πολιτική εξουσία οδηγείται εκ των πραγμάτων σε επιλογές τις οποίες μέχρι τούδε το ίδιο το ΠΑ.ΣΟ.Κ. διαχρονικά απέρριπτε ως κυβέρνηση και στηλίτευε ως αντιπολίτευση απαξιώνοντάς τες ως “νεοφιλελεύθερες”, στο όνομα μίας υποτιθέμενης σάτιρας τηλεοπτικοί δημαγωγοί καλλιεργούν έναν λαϊκισμό του αισχίστου είδους, υπερασπιζόμενοι τάχα το “δίκαιο των φτωχών και των καταφρονεμένων αυτής της ζωής”. Και από κάτω οι μάζες των θεατών συγκινούνται και χειροκροτούν.

Αυτή η ανωμαλία πρέπει επιτέλους να σταματήσει, πριν να είναι πολύ αργά· προτού προλάβει να εξελιχθεί σε ομαδική παράκρουση·  και, το κυριότερο, προτού καταλάβει τη μία από τις δύο κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις αυτού του τόπου. Η διαφαινόμενη αδυναμία των παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας να επιλύσουν το οικονομικό πρόβλημα της χώρας δεν πρέπει να οδηγήσει τους πολίτες στην απάθεια και την αποχή. Όσο οι δημοκρατικοί πολίτες – η μεγάλη πλειοψηφία των απογοητευμένων πλην υγιώς σκεπτόμενων πολιτών – παραμένουν αμήχανοι και σιωπηλοί, τόσο οι διάφορες ομάδες που κινούνται στις παρυφές της δημοκρατικής νομιμότητας θα αυξάνουν την επιρροή τους στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Σε αυτόν τον τόπο έχει χυθεί πολύ αίμα από την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα προκειμένου να έχουμε ατομικά και πολιτικά δικαιώματα. Και επειδή δεν είναι λίγες οι φορές που η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα, αν εμείς οι ίδιοι επιμένουμε να αδιαφορούμε για τα δικαιώματά μας, ίσως αργά ή γρήγορα αναγκαστούμε να τα διεκδικήσουμε ξανά.

Είναι δημοκρατικό καθήκον όλων μας να παράγουμε πολιτικό λόγο, να συμμετέχουμε στα κοινά, να ενισχύουμε τις φιλελεύθερες, δημοκρατικές και κοινωνικές δυνάμεις της κεντροαριστεράς, του κέντρου και της κεντροδεξιάς (ανάλογα με τις πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός), να συμβάλλουμε στην ανανέωση των πολιτικών κομμάτων εκλέγοντας αντιπροσώπους που προέρχονται από τη βάση της κοινωνίας, να γυρίσουμε την πλάτη στους “φθαρμένους” πολιτικούς, στα κατεστημένα “τζάκια” και στους εκφραστές της “οικογενειοκρατίας”, να πάρουμε τις τύχες της χώρας στα χέρια μας.
 

Αλέξανδρος Μαντζούτσος, Δικηγόρος Αθηνών

almos888@gmail.com

http://www.facebook.com/almos888

______________________________________

* Πρωτοδημοσιεύθηκε στο juria.gr, 2-5-2011 (juria.gr/main/index.php/Cogito/2011-05-02-09-12-02.html) και αναδημοσιεύθηκε στο ethemis.gr, 8-5-2011 (www.ethemis.gr/i-krisi-ke-i-theories-sinomosias).