Οδηγός Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Νομικής Ε.Κ.Π.Α.

Π.Μ.Σ. Αστικού Δικαίου

Ο Τομέας Α' Ιδιωτικού Δικαίου με την έγκριση του Τμήματος Νομικής οργανώνει και διατηρεί σε λειτουργία Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) από το ακαδημαϊκό έτος 1990-1991. Έως το 1994 το Πρόγραμμα αυτό ήταν ετήσιο. Από το ακαδημαϊκό έτος 1994-1995 λειτουργούν δύο κύκλοι σπουδών. Ένας κύκλος διάρκειας ενός έτους και ένας κύκλος διάρκειας δύο ετών. Από το ακαδημαϊκό έτος 2001-2002, ανά διετία, προσφέρεται και δεύτερη κατεύθυνση στο διετή κύκλο, περισσότερο ερευνητική. Το Π.Μ.Σ. έχει ως αντικείμενο μεταπτυχιακές σπουδές στο Αστικό Δίκαιο και ειδίκευση σε συναφή αντικείμενα. Στο πλαίσιο του Π.Μ.Σ. απονέμονται: α) μεταπτυχιακό δίπλωμα μονοετούς κύκλου σπουδών (διάρκεια σπουδών δύο εξάμηνα) και β) μεταπτυχιακό δίπλωμα διετούς κύκλου σπουδών (διάρκεια σπουδών τέσσερα εξάμηνα).

Στο Π.Μ.Σ. γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι των Τμημάτων Νομικής των ελληνικών Α.Ε.Ι., καθώς και των αντίστοιχων τμημάτων αλλοδαπών ισότιμων ιδρυμάτων. Προϋποθέσεις αποδοχής αποτελούν ο βαθμός πτυχίου «λίαν καλώς» ή ο βαθμός «λίαν καλώς» στα μαθήματα του Τομέα Α' Ιδιωτικού δικαίου (Γενικές Αρχές, Εμπράγματο Δίκαιο, Ενοχικό Δίκαιο, Οικογενειακό Δίκαιο, Κληρονομικό Δίκαιο, Σύνθεση Αστικού Δικαίου) και η άριστη γνώση μιας τουλάχιστον ξένης γλώσσας. Η επιλογή μεταξύ των υποψηφίων γίνεται με βάση το βαθμό πτυχίου και τον μέσο όρο βαθμού των υποχρεωτικών κατά το ισχύον πρόγραμμα μαθημάτων του Τομέα Α' Ιδιωτικού Δικαίου. Συνεκτιμάται επίσης η τυχόν ερευνητική δραστηριότητα του υποψηφίου. Για τους υποψηφίους αποφοίτους ξένων πανεπιστημίων ισχύουν τα παραπάνω, με αναπροσαρμογή της βαθμολογίας σύμφωνα με τα ισχύοντα στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο αριθμός των εισακτέων ορίζεται κάθε φορά με απόφαση του Τομέα.

Π.Μ.Σ. Εμπορικού Δικαίου, Εργατικού Δικαίου, Πολιτικής Δικονομίας

Ο Τομέας Β' Ιδιωτικού Δικαίου του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών οργανώνει και λειτουργεί Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.), το οποίο εγκρίθηκε με την υπ’αριθμ. 137.1.14.10.98 απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 650 Β/17-5-1999, σύμφωνα και με την από 30 Μαΐου 2005 απόφαση της Γ.Σ. του Β΄ Τομέα Ιδιωτικού Δικαίου (όπως αυτή εγκρίθηκε με την από 6 Ιουλίου 2005 απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμήματος Νομικής) στα επιμέρους γνωστικά αντικείμενα (Εμπορικό Δίκαιο, Εργατικό Δίκαιο, Πολιτική Δικονομία) του Τομέα.

Οι τυπικές προϋποθέσεις συμμετοχής είναι οι εξής: α) πτυχίο νομικού τμήματος ελληνικού ΑΕΙ ή αντιστοίχου τμήματος ομοταγούς ΑΕΙ της αλλοδαπής με μέσο όρο βαθμολογίας στα μαθήματα του Τομέα τουλάχιστον «λίαν καλώς», ή με β) βαθμό (με μέσο όρο αυτών) στα μαθήματα της συγκεκριμένης κατεθύνσεως (εμπορικό δίκαιο ή εργατικό δίκαιο ή πολιτική δικονομία) που θα επιλέξουν, τουλάχιστον «λίαν καλώς», γ) περαιτέρω τυπική προϋπόθεση αποτελεί και η επαρκής γνώση ξένης γλώσσας, που θεωρείται ότι υπάρχει, εφόσον ο υποψήφιος κατέχει δίπλωμα ξένης γλώσσας του επιπέδου Proficiency, Kleines Sprachdiplom, DALF ή Sorbonne, CELI 3, Superior. Στην περίπτωση που ο υποψήφιος δεν κατέχει δίπλωμα ξένης γλώσσας από αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω, τότε για να μπορεί να διαπιστωθεί η επάρκειά του στην ξένη γλώσσα θα κληθεί να συμμετάσχει σε αντίστοιχη εξέταση.

Ο συνολικός αριθμός των μεταπτυχιακών φοιτητών ανά κατεύθυνση (εμπορικό δίκαιο, εργατικό δίκαιο, πολιτική δικονομία) δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τριάντα (30). Σε περίπτωση που οι αιτούντες που έχουν πετύχει στις αντίστοιχες εισαγωγικές εξετάσεις, υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, επιλέγονται οι τριάντα (30) καλύτεροι, με κριτήριο, τη βαθμολογία στις σχετικές εισαγωγικές εξετάσεις εντάξεως στο πρόγραμμα σε συνδυασμό και με το βαθμό του πτυχίου σύμφωνα με τις ειδικότερες προϋποθέσεις που καθορίζονται στην ως άνω από 30 Μαΐου 2005 απόφαση του Β΄Τομέα Ιδιωτικού Δικαίου ως ακολούθως: «Η σειρά των υποψηφίων που θα επιλεγούν τελικά καθορίζεται ως εξής: Ο βαθμός που έλαβαν στις εξετάσεις εφόσον είναι τουλάχιστον πέντε (5) πολλαπλασιάζεται επί δύο. Στο γινόμενο που προκύπτει προστίθεται ο βαθμός (μέσος όρος) του πτυχίου. Το άθροισμα που προκύπτει από την πρόσθεση αυτή διαιρείται με το διαιρέτη τρία (3). Το πηλίκον που προκύπτει από τη διαίρεση αυτή αποτελεί το βαθμό επί τη βάσει του οποίου θα κριθεί η σειρά επιτυχίας και επιλογής του υποψηφίου».

Όσοι από τους υποψηφίους ανταποκρίνονται στις άνω αναφερόμενες τυπικές προϋποθέσεις, οφείλουν να συμμετάσχουν σε εισαγωγικές εξετάσεις στο γνωστικό αντικείμενο της κατευθύνσεων που έχουν επιλέξει. Οι εξετάσεις είναι γενικές και σκοπό έχουν να διαπιστώσουν, αν ο υποψήφιος μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του προγράμματος του αντίστοιχου γνωστικού αντικειμένου.

Το πρόγραμμα έχει διάρκεια τριών διδακτικών εξαμήνων, από τα οποία τα δύο πρώτα περιλαμβάνουν διδασκαλία μαθημάτων, το δε τρίτο την εκπόνηση διπλωματικής εργασίας στο γνωστικό αντικείμενο της κατευθύνσεως που έχει επιλέξει ο φοιτητής. Η διδασκαλία γίνεται από μέλη Δ.Ε.Π. του Τομέα.

Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών απονέμεται δίπλωμα μεταπτυχιακών σπουδών ειδίκευσης στην κατεύθυνση (Εμπορικό Δίκαιο, Εργατικό Δίκαιο ή Πολιτική Δικονομία) που επέλεξε ο φοιτητής. Όσοι αποκτήσουν το δίπλωμα αυτό, μπορούν να συνεχίσουν, αν επιλεγούν, για την απόκτηση διδακτορικού διπλώματος, σύμφωνα με το νόμο.

Π.Μ.Σ. Δημοσίου Δικαίου

Ο Τομέας Δημοσίου Δικαίου του Τμήματος Νομικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών οργανώνει και λειτουργεί Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) Δημοσίου Δικαίου, το οποίο περιλαμβάνει ετήσιο κύκλο σπουδών που οδηγεί σε μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης και μετά την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής, σε διδακτορικό δίπλωμα στις κατευθύνσεις του δημοσίου δικαίου.

Στο Π.Μ.Σ. Δημοσίου Δικαίου γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι νομικής ελληνικών πανεπιστημίων ή κάτοχοι ισότιμου αναγνωρισμένου τίτλου της αλλοδαπής. Ο αριθμός των εισακτέων ορίζεται σε τριάντα πέντε (35) κατά ανώτατο όριο. Η επιλογή των εισαγομένων γίνεται τον Οκτώβριο κάθε έτους από επιτροπή που ορίζεται από τον Τομέα Δημοσίου Δικαίου. Οι υποψήφιοι εξετάζονται στο δημόσιο δίκαιο (συνταγματικό και διοικητικό), ενώ συνεκτιμώνται: α) ο βαθμός πτυχίου και ο μέσος όρος βαθμών μαθημάτων δημοσίου δικαίου, β) η τυχόν ερευνητική ή επαγγελματική δραστηριότητα του υποψηφίου σε αντικείμενα σχετικά με το Π.Μ.Σ. και γ) η επαρκής γνώση μιας τουλάχιστον ξένης γλώσσας, που πιστοποιείται με επιτυχή εξέταση. Αυτή συνίσταται σε μετάφραση ξενόγλωσσου νομικού κειμένου από την αγγλική, γαλλική, γερμανική ή ιταλική. Λαμβάνεται ιδιαιτέρως υπ’ όψη η δυνατότητα χρήσης ξένης βιβλιογραφίας.

Το διδακτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει μαθήματα ή σεμινάρια εμβάθυνσης και ειδίκευσης σε 12ωρη εβδομαδιαία βάση: (Ι) στο Συνταγματικό Δίκαιο, (ΙΙ) στο Διοικητικό Δίκαιο, και (ΙΙΙ) κατ' επιλογή, μεταξύ των γνωστικών αντικειμένων που προτείνονται από τον Τομέα Δημοσίου Δικαίου, όπως: Ειδικά θέματα Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου, Ελληνικό και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλειας, Δίκαιο Δημόσιας Υγείας, Ευρωπαϊκό και Συγκριτικό Δημόσιο Δίκαιο, Ελληνικό και Ευρωπαϊκό Δημόσιο και Διοικητικό Οικονομικό Δίκαιο, Μεθοδολογία Έρευνας, Φορολογικό Δίκαιο και Δημοσιονομικό Δίκαιο. Το ετήσιο διδακτικό πρόγραμμα διαρκεί από τον Οκτώβριο έως τον Μάιο κάθε έτους. Η παρακολούθηση των μαθημάτων, η εκπόνηση εργασιών και η συμμετοχή σε ερευνητικές δραστηριότητες στο πλαίσιο των σεμιναρίων είναι υποχρεωτική.

Π.Μ.Σ. "Εξειδικευμένο Δημόσιο Δίκαιο"

Οι Τομείς Δημοσίου Δικαίου των Νομικών Σχολών των Πανεπιστημίων Αθηνών και Μπορντώ IV λειτουργούν κοινό ετήσιο Π.Μ.Σ. με τίτλο «Εξειδικευμένο δημόσιο δίκαιο», το οποίο έχει έμφαση στη διοικητική δικαιοσύνη. Οι μισές διδακτικές ώρες είναι στα ελληνικά και οι μισές στα γαλλικά. Ετήσια μαθήματα είναι το Εσωτερικό Δημόσιο Δίκαιο και το Ευρωπαϊκό Δημόσιο Δίκαιο. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και δύο εξαμηνιαία μαθήματα. Δίδακτρα δεν υπάρχουν. Προβλέπεται οπωσδήποτε παραμονή των φοιτητών επί τρεις τουλάχιστον εβδομάδες, περί τον Μάρτιο, στο Μπορντώ για εντατική διδασκαλία. Οι φοιτητές καλύπτουν οι ίδιοι τα έξοδα ταξιδιού και διαμονής. Κατ' εξαίρεση, μπορεί να καλυφθεί μέρος των εξόδων του ταξιδιού στο Μπορντώ, ύστερα από αίτηση.

Η επιλογή των υποψηφίων γίνεται βάσει τίτλων σπουδών νομικής, στοιχείων για τη γνώση της γαλλικής γλώσσας, βιογραφικού σημειώματος και εμπεριστατωμένης αίτησης για το ενδιαφέρον των υποψηφίων για το γνωστικό αντικείμενο του προγράμματος. Η αίτηση και το βιογραφικό σημείωμα συντάσσονται και στα ελληνικά και στα γαλλικά.

Π.Μ.Σ. Ποινικού Δικαίου, Εγκληματολογίας

Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) του Τομέα Ποινικών Επιστημών λειτουργεί από το 1992 (Φ.Ε.Κ. Β' 476/24-6-1994, όπως τροποποιήθηκε με το Φ.Ε.Κ. Β' 1943/30-12-2005), διαρκεί τέσσερα (4) ακαδημαϊκά εξάμηνα και η έναρξή του γίνεται κατά το χειμερινό εξάμηνο. Η διάρκειά του είναι διετής και περιλαμβάνει διδασκαλία και σεμινάρια στα γνωστικά αντικείμενα του Τομέα, σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών. Απονέμει μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης με κατεύθυνση είτε Ουσιαστικό και Δικονομικό Δίκαιο είτε Εγκληματολογία είτε και τις δύο κατευθύνσεις και αποτελεί προϋπόθεση για την έγκριση εκπόνησης διδακτορικής διατριβής. Στο διετές Π.Μ.Σ. γίνονται δεκτοί μέχρι τριάντα (30) φοιτητές, πτυχιούχοι Νομικών Σχολών ή Σχολών Κοινωνικών Επιστημών της ημεδαπής ή της αλλοδαπής. Μέχρι πέντε (5) από τις θέσεις αυτές καταλαμβάνονται από δικαστικούς λειτουργούς και άλλους εργαζόμενους στο σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης ή της δικαιοσύνης ανηλίκων.

Η επιλογή των υποψηφίων για το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τομέα Ποινικών Επιστημών γίνεται κατόπιν γραπτών εξετάσεων, που λαμβάνουν χώρα το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου. Συνεκτιμάται ο βαθμός του πτυχίου και η επίδοση στα μαθήματα του Τομέα Ποινικών Επιστημών. Τα εξεταστέα μαθήματα είναι τα ακόλουθα: 1.Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο, 2.Δικονομικό Ποινικό Δίκαιο, 3. Εγκληματoλογία και Ποινική Καταστολή (Ποινολογία) - Ποινικό Δίκαιο Ανηλίκων, 4. Μία ξένη γλώσσα, εφόσον δεν υπάρχει πιστοποιητικό άριστης γνώσης μίας τουλάχιστον ξένης γλώσσας (Proficiency, Toefl, Dalf, Mittelstufe). Η εξεταστέα ύλη (Ποινικού Δικαίου-Ποινικής Δικονομίας και Εγκληματολογίας-Σωφρονιστικής) καθορίζεται βάσει των διανεμόμενων στα εξεταζόμενα μαθήματα συγγραμμάτων, όπως προσδιορίζονται στον Οδηγό Σπουδών του Τμήματος Νομικής.

Π.Μ.Σ. Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου, Ευρωπαϊκού Δικαίου, Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου

Ο Τομέας Διεθνών Σπουδών διοργανώνει πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών διάρκειας τριών εξαμήνων. Το πρόγραμμα οδηγεί στην απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) Διεθνών Σπουδών, περιλαμβάνει μαθήματα τριών γνωστικών πεδίων (Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Ευρωπαϊκό Δίκαιο, Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο), και απευθύνεται σε πτυχιούχους νομικών, πολιτικών και οικονομικών τμημάτων της ημεδαπής και της αλλοδαπής (ισοτιμία ΔOATAΠ/ΔΙΚΑΤΣΑ), οι οποίοι ενδιαφέρονται να εμβαθύνουν στη γνώση και στη μέθοδο αυτών των γνωστικών πεδίων. Με την απόκτηση του Διπλώματος παρέχεται η δυνατότητα εκπόνησης διδακτορικής διατριβής μετά από συμμετοχή στις δραστηριότητες του Τομέα για χρονική περίοδο τουλάχιστον έξι εξαμήνων.

Τυπικές προϋποθέσεις συμμμετοχής είναι α) βαθμός πτυχίου «λίαν καλώς», β) βαθμός ενός εκ των κυρίων μαθημάτων τουλάχιστον επτά (7), γ) απαραιτήτως αποδεδειγμένη άριστη γνώση μιας τουλάχιστον εκ των δύο γλωσσών, αγγλικής και γαλλικής. Θα συνεκτιμηθεί η επί πλέον γνώση μιας εκ των γλωσσών, γερμανικής ή ιταλικής. Η τελική επιλογή γίνεται μετά από συνέντευξη των υποψηφίων.

Π.Μ.Σ. Ιστορίας και Θεωρίας του Δικαίου

1. Στο Π.Μ.Σ γίνονται δεκτοί ως μεταπτυχιακοί φοιτητές όσοι συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις του άρθρου 12 παρ. 2 στοιχ. α του Ν. 2083/1992, υπό τους εξής ειδικότερους όρους:
α. έχουν πτυχίο νομικού τμήματος ελληνικού Α.Ε.Ι ή αντίστοιχου τμήματος ομοταγούς Α.Ε.Ι της αλλοδαπής με γενικό βαθμό τουλάχιστον «λίαν καλώς» (ή, προκειμένου για αλλοδαπά πτυχία, τον αντίστοιχό του) ή μέσο όρο βαθμολογίας των μαθημάτων του Τομέα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του δικαίου τουλάχιστον «λίαν καλώς» (ή, προκειμένου για αλλοδαπούς τίτλους, τον αντίστοιχό της),
β. έχουν βαθμό στα μαθήματα της συγκεκριμένης κατεύθυνσης που θα επιλέξουν τουλάχιστον «λίαν καλώς» (ή, προκειμένου για αλλοδαπούς τίτλους, τον αντίστοιχό του),
γ. έχουν αποδεδειγμένα καλή γνώση μιας από τις γλώσσες: αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, ή ιταλικά, αν είναι Έλληνες, ή της ελληνικής, αν είναι αλλοδαποί.
2. Ο συνολικός αριθμός των μεταπτυχιακών φοιτητών ανά κατεύθυνση δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δώδεκα (12). Σε περίπτωση που οι αιτούντες υπερβαίνουν τον αριθμό αυτό, επιλέγονται οι 12 καλύτεροι με κριτήρια, κατά σειρά, τη βαθμολογία στα μαθήματα κατεύθυνσης, το βαθμό πτυχίου, το μέσο όρο βαθμολογίας στα μαθήματα του Τομέα και την τυχόν ερευνητική δραστηριότητα του κάθε υποψηφίου.
3. Η διάρκεια του Π.Μ.Σ. είναι τέσσερα εξάμηνα από τα οποία τα δύο πρώτα περιλαμβάνουν παραδόσεις και φροντιστηριακές ασκήσεις ή εργασίες σε δύο εξαμηνιαία μαθήματα, το τρίτο την παρακολούθηση ειδικού ερευνητικού σεμιναρίου στο γνωστικό αντικείμενο της κατεύθυνσης καθώς και σεμιναριακό μάθημα κοινό και για τις τέσσερις κατευθύνσεις και το τέταρτο την εκπόνηση διπλωματικής εργασίας στο αντικείμενο της κατεύθυνσης. Τα ειδικότερα θέματα των μαθημάτων των δύο πρώτων εξαμήνων ανακοινώνονται στην αρχή κάθε ακαδημαϊκού έτους.
4. Η παρακολούθηση των μαθημάτων και των σεμιναρίων είναι υποχρεωτική. Περισσότερες από τρεις απουσίες σε ένα μάθημα ή σεμινάριο συνεπάγονται τη διαγραφή του φοιτητή από το μάθημα, το οποίο υποχρεούται να παρακολουθήσει το επόμενο ακαδημαϊκό έτος.
5. Μετά το πέρας της διδασκαλίας κάθε μαθήματος, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές υποβάλλονται σε εξετάσεις, διενεργούμενες υπό τη μορφή που επαφίεται στην κρίση του διδάσκοντος και βαθμολογούνται με άριστα το 10. Ομοίως βαθμολογείται η συμμετοχή στα σεμινάρια και η διπλωματική εργασία. Σε περίπτωση αποτυχίας στο μάθημα κατεύθυνσης, ο απορριφθείς έχει τη δυνατότητα επανεξέτασης. Η επανεξέταση διενεργείται, εάν μεν πρόκειται για μάθημα του πρώτου εξαμήνου, τον Ιούνιο, πριν από την έναρξη της εξεταστικής περιόδου του εξαμήνου, εάν δε πρόκειται για μάθημα του δευτέρου εξαμήνου, τον Σεπτέμβριο. Μετά από δεύτερη αποτυχία στο μάθημα κατεύθυνσης, ο φοιτητής διαγράφεται από το Π.Μ.Σ.. Σε περίπτωση αποτυχίας σε μάθημα επιλογής, ο φοιτητής έχει τη δυνατότητα α) είτε να επανεξεταστεί σύμφωνα με τα παραπάνω, β) είτε να αντικαταστήσει το μάθημα με άλλο μάθημα επιλογής του επόμενου εξαμήνου. Σε περίπτωση νέας αποτυχίας, τόσο στην περίπτωση α, όσο και στην περίπτωση β, ο φοιτητής διαγράφεται από το Π.Μ.Σ.

Επιμέλεια: Αλέξανδρος Μαντζούτσος